.png)
Chuyển đổi số đã không còn là một thuật ngữ mới lạ trong thời đại 4.0 ngày nay. Tất cả mọi ngành, nghề đều đang “tất bật” trên hành trình chuyển đổi số.
Chuyển đổi số là gì?
Chuyển đổi số không chỉ là vấn đề của các doanh nghiệp tư nhân; ngay cả cơ quan nhà nước cũng đã ban hành các quy định liên quan đến vấn đề này. Vậy chuyển đổi số là gì?
Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, chuyển đổi số là quá trình thay đổi toàn diện và tổng thể của cá nhân, tổ chức trong cách sống, cách làm việc và phương thức sản xuất, dựa trên nền tảng công nghệ số.
Ngoài ra, nhiều tổ chức uy tín cũng đã đưa ra định nghĩa riêng về chuyển đổi số:
- Gartner định nghĩa: Chuyển đổi số là việc sử dụng các công nghệ số để thay đổi mô hình kinh doanh, nhằm tạo ra các cơ hội mới, doanh thu và giá trị gia tăng.
- Microsoft cho rằng: Chuyển đổi số là quá trình tái tư duy về cách thức tổ chức tập hợp con người, dữ liệu và quy trình, để tạo ra giá trị mới.
- FPT định nghĩa: Chuyển đổi số trong tổ chức, doanh nghiệp là quá trình chuyển đổi từ mô hình truyền thống sang doanh nghiệp số bằng cách ứng dụng các công nghệ mới như dữ liệu lớn (Big Data), Internet vạn vật (IoT), điện toán đám mây (Cloud Computing)... nhằm thay đổi phương thức điều hành, lãnh đạo, quy trình làm việc và văn hóa doanh nghiệp.
Tóm lại, dù được tiếp cận dưới góc nhìn nào, chuyển đổi số vẫn là quá trình đổi mới, cải tiến phương thức làm việc, sản xuất và quản trị của tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân trong thời đại số.
Các khái niệm về chuyển đổi số bạn cần biết
.png)
Trang thông tin của Bộ Thông tin và Truyền thông về chương trình Chuyển đổi số quốc gia đã đưa ra một số khái niệm quan trọng như sau:
Tin học hóa
Tin học hóa, hay còn gọi là ứng dụng công nghệ thông tin, là quá trình số hóa các quy trình nghiệp vụ đã có. Thông thường, tin học hóa không làm thay đổi quy trình hay mô hình hoạt động hiện tại. Tuy nhiên, khi mức độ tin học hóa đạt đến ngưỡng làm thay đổi quy trình hoặc mô hình hoạt động, thì đó được xem là chuyển đổi số.
Công nghệ số
Trong môi trường số:
- Các thiết bị tính toán giao tiếp với nhau thông qua tín hiệu số, biểu diễn dưới dạng nhị phân (0 và 1). Công nghệ số, theo nghĩa rộng, là công nghệ xử lý tín hiệu số — hay chính là công nghệ thông tin.
Trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư:
- Theo nghĩa hẹp: Công nghệ số là bước phát triển cao hơn của công nghệ thông tin, cho phép tính toán nhanh hơn, xử lý dữ liệu nhiều hơn, truyền tải dữ liệu dung lượng lớn hơn, với chi phí rẻ hơn.
- Theo nghĩa rộng (được sử dụng phổ biến hơn): Công nghệ số là một trong các nhóm công nghệ cốt lõi của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, với các đại diện tiêu biểu như:
- Điện toán đám mây (Cloud Computing)
- Dữ liệu lớn (Big Data)
- Trí tuệ nhân tạo (AI)
- Chuỗi khối (Blockchain)
- Thực tế ảo (VR)
- Và nhiều công nghệ tiên tiến khác.
Trí tuệ nhân tạo (AI)
- Theo nghĩa rộng: Trí tuệ nhân tạo là nỗ lực của con người nhằm giúp máy móc có được các năng lực trí tuệ tương tự con người.
- Theo nghĩa hẹp hơn: Trí tuệ nhân tạo được xem là công cụ nhằm tăng cường năng lực trí tuệ của con người.
Internet vạn vật (IoT - Internet of Things)
Nếu như Internet là mạng lưới kết nối các thiết bị như máy tính, điện thoại thông minh để trao đổi và chia sẻ dữ liệu, thì Internet vạn vật là mạng lưới kết nối mọi vật thể với nhau, để thực hiện chức năng tương tự.
Nhờ vào các cảm biến thông minh và kết nối mạng, lần đầu tiên trong lịch sử, những vật vô tri vô giác — như quạt điện, lò vi sóng, thậm chí là cành cây, ngọn cỏ — có thể "cất tiếng nói", giao tiếp với nhau và với con người. Internet vạn vật đóng vai trò quan trọng trong việc tự động hóa, giám sát, và tối ưu hóa các hoạt động trong đời sống và sản xuất.
Điện toán đám mây
Điện toán đám mây là công nghệ cho phép năng lực tính toán được đặt tại các máy chủ ảo — gọi là “đám mây” — trên Internet của các nhà cung cấp dịch vụ, thay vì lưu trữ trên các thiết bị vật lý như máy tính cá nhân hay máy chủ tại văn phòng. Nhờ đó, người dùng có thể kết nối và sử dụng tài nguyên tính toán như một dịch vụ, linh hoạt và theo nhu cầu.
Cũng giống như điện lưới, thay vì mỗi cá nhân, hộ gia đình hay doanh nghiệp phải đầu tư và vận hành hệ thống máy chủ (giống như sở hữu máy phát điện riêng), họ có thể sử dụng dịch vụ điện toán đám mây như sử dụng điện lưới — trả phí theo mức độ sử dụng mà không cần lo lắng về vận hành hay bảo trì hệ thống.
Một số khái niệm chuyển đổi số theo DTA (Digital Transformation Agency) – Chính phủ ÚcAccessibility (Khả năng tiếp cận)
Khả năng tiếp cận đảm bảo rằng mọi người có nhu cầu đều có thể truy cập, sử dụng và hiểu được dịch vụ của bạn, bao gồm cả những người có khuyết tật hoặc rào cản về công nghệ.
Affinity Mapping (Biểu đồ tương đồng)
Affinity mapping là phương pháp giúp xác định các vấn đề còn tồn tại bằng cách thu thập và nhóm các dữ liệu theo điểm tương đồng, nhằm tìm ra xu hướng hoặc mối liên hệ giữa các dữ liệu.
Assessor (Người đánh giá)
Assessor là chuyên gia hoặc người hành nghề trong lĩnh vực kỹ thuật số, tham gia vào hội đồng đánh giá các dịch vụ số nhằm đảm bảo chúng đáp ứng tiêu chuẩn về chất lượng và hiệu quả.
Beta (Giai đoạn thử nghiệm)
Beta là giai đoạn thử nghiệm của sản phẩm hoặc dịch vụ, trong đó nhóm phát triển sẽ thiết kế – xây dựng – lặp lại, đồng thời thu thập phản hồi từ người dùng để phát hiện lỗi và cải tiến sản phẩm.
Metadata (Siêu dữ liệu)
Metadata là thông tin mô tả về dữ liệu, ví dụ như ngày tạo, kích thước, định dạng hoặc người tạo ra tệp dữ liệu. Siêu dữ liệu giúp quản lý, tìm kiếm và phân loại dữ liệu hiệu quả hơn.
Big Data (Dữ liệu lớn)
Big Data là các tập dữ liệu có khối lượng rất lớn, đa dạng và phức tạp, đến mức các công cụ xử lý truyền thống không thể thu thập, quản lý và phân tích hiệu quả trong thời gian hợp lý. Big Data thường được xử lý bằng các công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo, học máy, và điện toán phân tán.
